واحد سلامت روان مرکز بهداشت شهرستان بیجار

معرفی واحد 

واحد سلامت روانی اجتماعی و پیشگیری از اعتیاد در مجموعه مرکز بهداشت شهرستان بیجار با هدف سازماندهی و برنامه ریزی و اجرای هدفمند برنامه های سلامت روان، سلامت اجتماعی و پیشگیری از اعتیاد در سطوح پیشگیری سه گانه در جمعیت شهرستان فعالیت می کند. تا براساس اولویت‌ها و نیازهای ملی، استانی و منطقه ای و مطابق اجزا و  ظرفیت های نظام مراقبت های بهداشتی درمانی اولیه ( PHC)  و برنامه های مکمل آن (نظام تحول سلامت) با ملحوظ داشتن بار بیماریها و مشکلات روانی، اجتماعی و اعتیاد و عوامل موثر آن و با جهت گیری ارتقای کمی و کیفی خدمات مورد نیاز در مناطق و جمعیت تحت پوشش شهری و روستایی سیاست گذاری، برنامه ریزی، اقدام، پشتیبانی و پیگیری کند.


اهداف برنامه های سلامت روان


هدف کلی: تأمین، حفظ و ارتقای سلامت روانی و اجتماعی جمعیت اشهرستان بیجار 


اهداف اختصاصی:

 

1-ارتقای دانش و آگاهی مردم (سواد سلامت روانی) در ارتباط با اصول سلامت روانی اجتماعی و پیشگیری از اعتیاد .

2-تسهیل دسترسی آحاد جامعه به خدمات سلامت روان و پیشگیری از اعتیاد.

3-تدارک و اجرای برنامه خدمات سلامت روانی، اجتماعی و  پیشگیری از اعتیاد با رویکرد افزایش مهارتهای خود مراقبتی Self-care  و توسعه سبک زندگی سالم  Healthy Life Style در زمینه های مرتبط با سلامت روانی اجتماعی و رفتارهای پرخطر 

4-برقراری نظام پویایی مراقبت از اختلالات روانپزشکی مبتنی بر شناسایی به موقع اختلالات روانی و سوء مصرف و وابستگی مواد، توسعه مراقبت کیفی و کمی از بیماران مزمن روانی، سوء مصرف و وابستگی مواد مخدر در قالب نظام مراقبت های بهداشتی درمانی اولیه  و پزشک خانواده

5-طراحی و اجرای مداخلات موردنیاز در اورژانس های روانپزشکی

6-مدیریت هدفمند بار بیماریهای روانی و تعدیل اختلالات روانپزشکی در جمعیت تحت پوشش

 
شرح وظایف واحد سلامت روان مرکز بهداشت شهرستان بیجار

·  .هماهنگی جهت اجرا، گسترش و ارتقاء برنامه ادغام سلامت روان

·  ثبت ، جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات آمار اختلالات روانپزشکی و تهیه گزارش‌های ماهانه وسالیانه.

·  تهیه وتدوین متون  آموزشی جهت ارتقاء آگاهی، دانش و مهارت پرسنل سلامت روان.

·  ارتقاء آگاهی و دانش عموم جامعه و فرهنگ سازی از طریق تدوین و انتشار متون آموزشی یا از طریق رسانه‌ها.

·  مشارکت در برگزاری کارگاه‌های شهرستانی، کشوری و استانی جهت ارتقاء آگاهی، دانش و مهارت پرسنل سلامت روان.

·  مشارکت در تدوین طرحها ی پوستر وپمفلت و..

·  تعیین و محاسبه شاخص‌های  برنامه ادغام سلامت روان

·  پایش و نظارت برنامه ادغام سلامت روان

·  جمع آوری و ثبت آمار خودکشی و ارسال آن به استان وثبت درسایت وزارت متبوع.

·  هماهنگی جهت جلب مشارکت و حمایت مسئولین و سیاست گذاران در اجرای برنامه‌های سلامت روان.

·  هماهنگی جهت ارزشیابی برنامه ادغام سلامت روان و رفع نواقص موجود در اجرای برنامه.

·  مشارکت درون بخشی و بین بخشی با سایر سازمانها جهت ارتقاء برنامه‌های سلامت روان.

· همکاری و مشارکت با کارشناسان و مسئولین سلامت روان استان در اجرا و پیشبرد برنامه‌ها و راهبردی و هدایت فعالیت‌های آنها.

· ارتقاء و بازنگری اجزای مختلف برنامه ادغام سلامت روان متناسب با نیازهای شبکه سلامت روان و با استفاده از آخرین دستاوردهای علمی و اجرایی کشوری.

·  مستند سازی اقدامات انجام شده و تدوین گزارش عملکردهای سالیانه.

·  تعیین اهداف، چشم انداز، رسالت و برنامه‌های عملیاتی آتی مرتبط با برنامه‌های سلامت روان.

· آموزش عموم جامعه درخصوص اصول و مفاهیم سلامت روان به منظور افزایش آگاهی و اطلاع نگرش افراد نسبت به مشکلات روانی.

·  آموزش به گروه‌های در معرض خطر و بیماران و خانواده آنها درخصوص اختلالات روانپزشکی و مراقبت از بیماران.

·  آموزش و بازآموزی بهورزان، کاردانان و رابطین بهداشتی کارشناسان ستادی (سطح اول ارائه خدمات).

· ارائه مشاوره و حمایت‌های روان شناختی به بیماران مبتلا به اختلالات جسمی صعب العلاج (بیماری‌های قلبی، سرطان، ایدز، معلولیت‌های جسمی) جهت افزایش توان مقابله با اختلالات جسمی و پیشگیری از بروز اختلالات روانپزشکی.

·  پایش و نظارت عملکرد بهورزان، کاردانان و رابطین بهداشتی (سطح اول ارائه خدمات).

·  مشارکت در تهیه گزارش‌های آماری برای سطح بالاتر ارائه خدمات.

· شناسایی و غربالگری اختلالات روانپزشکی و مشکلات رفتاری در جمعیت تحت پوشش تیم سلامت در گروه‌های سنی مختلف.

·  ارجاع بیماران روانپزشکی به سطوح بالاتر .

·  ارائه مشاوره و مداخلات روان شناختی در بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی.

·  ارائه حمایت‌های روانی – اجتماعی در حوادث و بلایا و مداخله در بحران.

·  پیگیری و مراقبت بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی.

·  ارائه مشاوره توان بخشی برای بیماران شدید.

·  آموزش مهارت‌های اجتماعی و فعالیت‌های روزمره زندگی برای بیماران شدید.

·  تسهیل دسترسی بیماران شدید به خدمات مددکاری اجتماعی (بهزیستی و کمیته امداد).

·  ارائه مشاوره توان بخشی و حمایت‌های روان شناختی از خانواده بیماران شدید.

·  پذیرش بیماران و انجام درمان‌های غیر دارویی، مشاوره و انجام مداخلات حمایتی .

·  انجام مداخلات پیشگیری جهت ارتقاء آگاهی جامع.

راهبردها و فرآیندهای واحد بهداشت روان:

راهبرد ها

1-  بسترسازی در جهت  مشارکت و همکاری بین بخشی و درونبخشی  و شناسایی و جلب مشارکت تشکل های غیر دولتی و مردم نهاد  در زمینه های ارتقای سلامت روانی اجتماعی و پیشگیری از اعتیاد.

2- ایجاد ارتباط ارگانیک بین خدمات سطح اول و سطوح بعدی (دولتی و غیر دولتی و مردم نهاد)  در جهت تعمیم و تسهیل دسترسی مردم به خدمات تخصصی روانپزشکی،  مشاوره و روان درمانی

3- برنامه‌ریزی، سازماندهی، پشتیبانی، ظرفیت سازی و راهبری اثربخش فرآیندها و برنامه های ارتقای سلامت روانی اجتماعی و پیشگیری از اعتیاد شهرستان

4- نیازسنجی، اولویت بندی و طراحی برنامه‌های مورد نیاز در راستای توسعه کمی و کیفی خدمات سلامت روان و پیشگیری از اعتیاد شهرستان

5- طراحی و اجرای نظام پایش و ارزشیابی پویا و هدفمند در جهت مدیریت اثربخش برنامه های سلامت روان و پیشگیری از اعتیاد شهرستان

6- توسعه کمی و کیفی برنامه های آموزش مداوم در جهت توانمندسازی و افزایش مهارتهای فنی و مدیریتی منابع انسانی ذیربط

7- توسعه و تقویت آموزش و اطلاع رسانی همگانی در زمینه های سلامت روان و پیشگیری از اعتیاد

8-برنامه ریزی در جهت ارتقای سبک زندگی سالم در جمعیت تحت پوشش

9- پیگیری و جذب منابع مالی، تجهیزاتی و انسانی مورد نیاز

 

فرایندهای حوزه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد 

1-در زمینه پیشگیری اولیه و ارتقای سلامت روانی اجتماعی

·  آموزش مهارت های فرزند پروری

·  آموزش مهارت های زندگی

·  آموزش خود مراقبتی

·  آموزش پیشگیری از خودکشی

·  مشاوره ها و آموزشهای عمومی

·  مداخلات اجتماع محور در مدیریت عوامل خطر سلامت اجتماعی

2-در زمینه پیشگیری ثانویه

·  غربالگری، تشخیص و درمان در حوزه اختلالات روانپزشکی و سوء مصرف مواد و الکل

·  مداخلات مختصر روانشناختی برای بیماران مبتلا به اختلال روانپزشکی شایع و سوءمصرف مواد و الکل.

·  آموزش گروهی خانواده بیماران مبتلا به اختلالات سایکوتیک (مرکز CMHC)).

·  ویزیت در منزل بیماران مبتلا به اختلالات سایکوتیک (مرکز CMHC)).

·  پیشگیری از خودکشی مجدد.

·  حمایت های روانی و اجتماعی در حوادث غیرمترثبه و بلایا.

·  غربالگری تکمیلی در حوزه سلامت اجتماعی (خشونت خانگی شامل کودک آزاری و همسرآزار(..

·  ارایه حمایتهای روانی – اجتماعی به کودکان و بزرگسالان غربال شده از نظر عوامل خطر سلامت اجتماعی

3-در زمینه پیشگیری ثالثیه

·  آموزش های روانشناختی و ارائه خدمات پیشگیری درمراکز  کاهش آسیب اعتیاد .


مسئول واحد: آقای ایرج علی غفاری